Οι άνθρωποι περπατούσαν ανυπόδητοι επί εκατομμύρια χρόνια. Τους
τελευταίους αιώνες άρχισαν να φορούν παπούτσια. Ωστόσο, πρόσφατη
έρευνα δείχνει ότι τα παπούτσια στα νεαρά αγόρια δεν είναι κάτι κοινό
σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα παιδιά και οι έφηβοι στη Γερμανία φορούν
παπούτσια ολόκληρη την ημέρα, ενώ σε ποσοστό 90% οι συνομήλικοί τους
στη Νότια Αφρική κυκλοφορούν ξυπόλυτοι. Εκτός από τις κλιματικές
διαφορές, θα μπορούσε κανείς να σκεφθεί ότι η χειρότερη οικονομική
κατάσταση στη Νότια Αφρική, σε σύγκριση με τη Γερμανία, ευθύνεται για
την απουσία των παπουτσιών. Ωστόσο, αυτό το επιχείρημα αμφισβητείται
από πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 714 αγόρια γυμνασίου σε
μία πλούσια περιοχή του Οκλαντ της Νέας Ζηλανδίας. Σε ποσοστό 45% οι
μαθητές περνούσαν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους ξυπόλυτοι.
Πολλοί από τους μαθητές ήταν πρόθυμοι να τρέξουν αποστάσεις από 100
έως 3.000 μέτρα στη σκληρή επιφάνεια χωρίς παπούτσια.

                             Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΠΟΔΙΟΥ

Οι διαφορές στη δομή του ποδιού ανάμεσα σε αυτούς που δεν φορούν ποτέ
παπούτσια και σε αυτούς που φορούν έχουν αναγνωριστεί εδώ και έναν
αιώνα. Δεν γνωρίζουμε ποιες είναι οι συνέπειες του να μεγαλώνει κανείς
με παπούτσια στην ανάπτυξη των κινητικών ικανοτήτων του ή στον κίνδυνο
τραυματισμού την ώρα της άσκησης, αλλά η λογική υποδεικνύει ότι το να
είσαι ξυπόλυτος είναι καλό πράγμα.

Η φτέρνα του ποδιού είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στον πόνο γεγονός που
σημαίνει ότι, όταν οι άνθρωποι τρέχουν ξυπόλυτοι τείνουν να αποφεύγουν
να προσγειώνονται στη φτέρνα τους και αντιθέτως μεταθέτουν την πίεση
στο μέσο και πρόσθιο τμήμα του ποδιού. Αυτό επιτρέπει σε μία
μεγαλύτερη περιοχή να απορροφά δύναμη. Προκειμένου να αποφευχθεί ένα
χτύπημα στη φτέρνα, το πόδι δεν πρέπει να είναι πολύ μπροστά από το
σώμα. Ετσι οι ξυπόλυτοι δρομείς έχουν μικρότερο διασκελισμό. Αυτό
χρειάζεται μικρότερη έκταση του ποδιού, γεγονός που εξηγεί γιατί οι
ξυπόλυτοι δρομείς λυγίζουν περισσότερο τα γόνατά τους. Αυτές οι θέσεις
των κλειδώσεων επιτρέπουν στους μυς γύρω από το γόνατο να ελέγχουν το
πάτημα στο έδαφος, επιτρέποντας στον αστράγαλο να δράσει σαν ελατήριο.

Καλύπτοντας τη φτέρνα περιορίζεται η αίσθηση που έχει το πόδι όταν
έρχεται σε επαφή με το έδαφος. Τα παπούτσια, που έχουν μαξιλάρι στη
θέση της φτέρνας, επιτρέπουν στον δρομέα να πατάει στο έδαφος με το
πόδι του σε έκταση.

Τα παιδιά και οι έφηβοι που μεγαλώνουν ξυπόλυτοι μοιάζουν αρκετά
δυνατοί να τρέξουν γρήγορα και για μακρές αποστάσεις χωρίς παπούτσια.
Ο πόνος στα πόδια των μαθητών της Νέας Ζηλανδίας ήταν μικρότερος από
αυτόν που καταγράφηκε παγκοσμίως σε συνομηλίκους τους μαθητές. Αυτό το
εύρημα, συνδυασμένο με την απουσία στοιχείων για τον ρόλο των
παπουτσιών στην πρόληψη των τραυματισμών, καθιστά λογική την προτροπή
ότι τα παιδιά πρέπει να περνούν κατά το δυνατό περισσότερη ώρα
ξυπόλυτα.