Μετάφραση στα αγγλικά: Μαίρη Κιτροέφ
Το φθινόπωρο του 1999, λίγο μετά το θάνατο του πατέρα μου, τακτοποιώ-
ντας τα χαρτιά του, βρήκα καλά φυλαγμένο σε ένα συρτάρι το πρωτότυπο
του παραμυθιού Το Βασιλόπουλο. Έφερε πίσω ένα κύμα από παιδικές ανα-
μνήσεις κι όπως μια θύμηση ξυπνά άλλες, έτσι ζωντάνεψε εικόνες χαμένες
στα βάθη του χρόνου και του συνειδητού. Σαν παιδιά, οι αδελφές μου κι εγώ,
ξέραμε το παραμύθι απ’ έξω, αλλά από τότε έχουν περάσει περισσότερα
από πενήντα χρόνια κι αν με ρωτούσε κανείς δεν θα ήμουν σίγουρος, αν
το χειρόγραφο βιβλίο είχε ποτέ υπάρξει, ή ήταν κάποια παιδική φαντασία.
Το παραμύθι, Το Βασιλόπουλο, κείμενο της Υπατίας Βουρλούμη και ζω-
γραφιές του Ανδρέα Βουρλούμη, πρέπει να γράφτηκε και ζωγραφίστηκε
τους τελευταίους μήνες του 1942. Ήταν το δώρο των γονιών στα παιδιά
τους Παναγή πέντε, Ελένης τεσσάρων και Ειρήνης δύο ετών τότε, για την
Πρωτοχρονιά του 1943. Μια απλή παιδική ιστορία αλλά με πολύ συμβολι-
σμό και αισιοδοξία, μέσα στα πιο μαύρα χρόνια της Κατοχής.
Το παραμύθι είναι γραμμένο και ζωγραφισμένο σε μπλοκ διαστάσεων
29x39, ακριβό χαρτί μάλλον αγορασμένο προπολεμικά. Διατηρήθηκε καλά,
γλίτωσε από παιδικά χέρια και πολλές μετακομίσεις για να φτάσει σ’ εμάς
λίγο κιτρινισμένο στις άκρες αλλά με σχετικά μικρές φθορές, μετά από 55
χρόνια. Το χειρόγραφο έχει γίνει με πέννα και μελάνι και η διακόσμηση των
γραμμάτων και η εικονογράφηση με πινέλο και νερομπογιά. Έχει δουλευτεί
με μεράκι και μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια. Η νερομπογιά είναι δύσκο-
λη τεχνική, πρέπει να πετύχει με την πρώτη και δεν επιδέχεται διορθώσεις.
Άπαξ και βρέθηκε το παραμύθι, το πρόβλημα ήταν τι να το κάνουμε. Φι-
λοι που το είδαν το βρήκαν αξιόλογο και συμβούλεψαν να βγει βιβλίο. Δι-
στάσαμε γιατί είναι κάτι πολύ προσωπικό και δύσκολο για την οικογένεια
να το κρίνει αντικειμενικά. Τέλος η επιμονή των φίλων μας έπεισε και τότε
γεννήθηκε το επόμενο ερώτημα. Είναι το παραμύθι παιδικό βιβλίο, έργο
τέχνης, μαρτυρία εποχής; Αποφασίσαμε να εκδοθεί όπως ακριβώς είναι κι
ας κρίνει ο αναγνώστης. Π.Β.
Ο ζωγράφος Ανδρέας Βουρλούμης, μαθητής του Φώτη Κόντογλου, γεννήθη-
κε το 1910 και απεβίωσε το 1999. Σπουδαγμένος χημικός αφοσιώθηκε στη ζω-
γραφική. Το έργο του περιλαμβάνει τοπία, σκηνές δρόμου, πορτραίτα, νεκρές
φύσεις και βυζαντινή αγιογραφία. Χρησιμοποίησε λάδι, γκουάς, παστέλ και
θεωρείται έξοχος ακουαρελίστας. Από τις εκδόσεις Ποταμός, κυκλοφορεί
Το Βασιλόπουλο, το παραμύθι που ζωγράφισε σε κείμενο της γυναίκας του
Υπατίας, ως δώρο για τα παιδιά του στα χρόνια της Κατοχής. Η έκδοση είναι
πιστή αναπαραγωγή του τετραδίου του ζωγράφου.
Υπατία Βουρλούμη, γένος Παππά (1910-2010): γεννήθηκε στην Κωνσταντι-
νούπολη, άνθρωπος σπάνιας μόρφωσης και καλλιέργειας.
