Η   Ε λ λ η ν ι κ ή   Φ ω ν ή   σ ε   5 5   γ λ ώ σ σ ε ς
   G r e e k   V o i c e   i n   5 5   l a n g u a g e s



Πάμε Σινεμά ; Οι ταινίες της εβδομάδας
 
ελληνική φωνή - κεντρική σελίδα  
επικοινωνία εκτύπωση
 
Εκδότης-Διευθυντής: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΤΥΧΙΔΗΣ
Διευθύντρια Σύνταξης: ΤΟΝΙΑ ΜΑΝΙΑΤΕΑ
Ηλεκτρονική Ενημέρωση για την Ελλάδα και τον Κόσμο - News - Nachrichten
Θέατρο - Σινεμά    (click)   Μουσική    (click)  Αθλητισμός    (click)  Οικονομικά Θέματα    (click)
     




Άρθρο

Φωνητική, ηχητική γραφή

Γράφει ο Δρ. Χαράλαμπος Γκόλιας (*)



Αθήνα Πέμπτη 27/11/2014

Στη μεγάλη τεχνολογική κατάκτηση των ημερών μας, την ηλεκτρονική ενημέρωση, την ταχύτατη προσωπική ενημέρωση στο σπίτι μας, στο γραφείο μας, για ότι αυτή σχεδόν τη στιγμή συμβαίνει, προκύπτει, επιστημονικά ανακαλύπτεται, σ’ όλο τον πλανήτη, ανακύπτει, αναδύει και η «ηλεκτρονική επανάσταση» της περισσότερης ελευθερίας έκφρασης γνώμης και ιδεών, πρωτοφανείς σήμερα βαθμοί ελευθερίας διακίνησης απόψεων, μέσω των υπολογιστών μας, όλων προς όλους.

Στην κοινωνική αυτή διαδικτυακή διαλεκτική, διαβάζει κανείς απόψεις, σκέψεις, πάσης φύσεως ανθρώπων, ποικίλης μόρφωσης και χαρακτήρων, με το κοινό χαρακτηριστικό την ανάγκη προσωπικής έκφρασης, και διαλεκτικής επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων, με απώτερα κίνητρα, αρχή και αιτία, εκείνα που ήδη διέγνωσε για την ανθρωπότητα ο Αριστοτέλης: φύσει «πολιτικό (κοινωνικό) ζώο» ο άνθρωπος και «φύσει του ειδέναι ορέγεται».

Διαβάζει, λοιπόν, κανείς στο διαδίκτυο, σχόλια και κείμενα, με άπταιστα ορθογραφημένη συμβατική κοινή γραφή, συνήθως μονοτονική, σε πολύ λίγους ρομαντικούς επιμένοντες, την πολυτονική γραφή, σε πολλούς πάρα πολλούς ανορθόγραφη ή άτονη, άλλους ελληνικά με λατινικούς χαρακτήρες, τα greeklish, άλλους μόνο άριστα ελληνικά, άλλους κάκιστα ελληνικά, άλλους ανακατεμένα αγγλικά με ελληνικά κ.λ.π. Ανατρέχοντας στο παρελθόν πάνω από μισό αιώνα, στα σχολεία μας στον τόπο μας, περάσαμε σταδιακά από την κατάργηση της «βαρείας», στην κατάργηση της «απλής καθαρεύουσας», την καθιέρωση της «δημοτικής», μετά την καθιέρωση του μονοτονικού συστήματος που πλέον κατισχύει, που επικράτησε. Ο προβληματισμός όμως πάνω στο θέμα «γλώσσα» πάντα υπήρχε και υπάρχει. Έτσι μερικοί έγραψαν: «Ι άνθροπι ίνε όλι ίδιι». Πρόκειται για τη λεγόμενη «φωνητική» ή για μένα «ηχητική» γραφή.

Η παρατήρηση, η επιστημονική έρευνα πιστοποιεί, βεβαιώνει, ότι η γλώσσα σ΄όλους τους λαούς της υφηλίου διαχρονικά και από την εποχή των πρωτανθρώπων, συνεχώς εξελίσσεται, μεταβάλλεται. Χωρίς μια καλή μετάφραση, κανένας μας δεν μπορεί να διαβάσει Όμηρο. Καμιά φορά, τα κυπριακά, τα ποντιακά, ή ακόμα και τα κρητικά («σύντεκνε ίντα κάνεις;», αν το είπα καλά) δύσκολα τα καταλαβαίνουμε. Η εξέλιξη αυτή της γλώσσας στην ανθρωπότητα είναι ίσως εγγενής, θα έλεγα παραφράζοντας τον Αριστοτέλη, ίσως «εντελεχειακή», οπωσδήποτε όμως για μένα, σε γενική θεώρηση, απώτερα, αιτιοκρατική, διαδικασία αιτίου και αιτιατού. Ας το αφήσουμε όμως αυτό για τους ειδικούς. Εμείς ας καταφύγουμε στο αυτονόητο: Έτσ’ ειν’ η ζωή, c’ est la vie, that’ s life. Παρακαλώ προσέξτε στις τρεις αυτές γλώσσες το κοινό χαρακτηριστικό του αποστρόφου ( ’ ) (!). Και βέβαια, οφείλουμε να εμπιστευτούμε την ουσία, την πηγή, τη βεβαιότητα: Η γλώσσα είναι όργανο, εργαλείο, μέσο για την προφορική και γραπτή συν-εν-νόηση των ανθρώπων. Τίποτε μα τίποτε άλλο.

Θα τονίσω για την παραπάνω γραφή, την απάντηση σε εύλογη ένσταση: Και πώς θα ξεχωρίσουμε το «η τύχη» από το «οι τοίχοι», γράφοντας «ι τίχι»; Η απάντηση είναι απλούστατη, και για μένα απόλυτα πειστική: Τα ξεχωρίζουμε πλήρως, τα ξεδιαλύνουμε απόλυτα, όπως ακριβώς στον προφορικό λόγο: Με τα συνεκφραζόμενα. Ας πάρουμε ένα τυχαίο παράδειγμα. Κάποιος προφέρει μόνο τη λέξη «μουστοξίδι». Τι καταλάβαμε; Είναι μούστος με ξύδι; Από τα συνεκφραζόμενα όμως βεβαιωνόμαστε ότι είναι…η οδός «Μουστοξύδη». Απαιτείται, λοιπόν, σαφής, εναργής, ξεκάθαρη διατύπωση, χωρίς αμφισημίες και πολυσημίες, αυτής της προτεινόμενης γραφής, όπως εξ άλλου το ίδιο απαιτείται ανθρώπινα και τίμια, σε όλες τις συμβατικές υπαρκτές γλώσσες και διαλέκτους των λαών του κόσμου.

Αντιγράφω, ως έχει και όπως κατατέθηκε στην εθνική βιβλιοθήκη, από όπου μου ζητήθηκαν τότε εγγράφως να δωρίσω αντίτυπα, το εξώφυλλο, τα «Δυό λόγια» του προλόγου και ένα ελάχιστο τυχαίο δείγμα αποσπασμάτων, της ποιητικής μου  συλλογής: Το βρίσκω σημαντικό και χρήσιμο, μετά 44 χρόνια…

Κομάτια από καθρέφτι.
Πιίματα (1964 - 1969)
Αθίνα 1970

Δυό λόγια.

Κομμάτια από καθρέφτη είναι τούτα τα ποιήματα έτσι όπως δόθηκαν ακανόνιστα στο χρόνο. Αν ξανοίγουν κάτι στον αναγνώστη, θα είναι για μένα μεγάλη η ικανοποίηση και δικαιολογημένη αυτή η έκδοση.

Οι λέξεις έχουν γραφεί με την ηχητική τους εντύπωση. Οι κανόνες γραφής είναι απλοί, αυτονόητοι. Η επιτήδευση των πνευμάτων, τόνων και διφθόγγων, χωρίς καμμία ουσία, η ποικιλία των «ι» ή «ο» κ.λ.π. άγνωστη στον προφορικό λόγο, δεν έχει θέση στην προσπάθεια για αποκάλυψη ή στο θάμπος της κρυμμένης αλήθειας.

Λίγη προσπάθεια στη συγκέντρωση της προσοχής, στο ηχητικό αποτέλεσμα της λέξης, θα φέρη γρήγορα τον εθισμό στην άνετη ανάγνωση αυτής της γραφής.


Ιδανικά

…ικόνα πιστικί ι ζοί
Κε ι τέχνι τόσο πλάνα
Σπίτια κι άνθρωπι, φίσι, βιβλία
Μέσα στο σάρκινο χέρι
Στιν απάτι τον ιδόλον
Σε σφέρα που στροβιλίζι.


Ι δίκτες δεν σταμάτισαν

…τα ίχνι από τα παπούτσια
Κε τα δάχτιλα
Βαρέθικαν τι ρουτίνα

…ανάσα κε φοτιές
Σκέψη και τσέπες
Σ αφτό το χόρο.

Πόσο θα κρατίσι.
Τι σιμασία έχι ι όρα
Πάνο στους δίκτες.

Πολέμισε έπρεπε να πολεμίσι
Αγόνας, πολίς ιδρότας
Φθορά για τι νίκι και την ίτα
Αγονία για να γεράσι.
 

(*) Ο κ. Χαράλαμπος Τ. Γκόλιας, είναι:
- Φυσικός του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 1959.
- Πολιτικός Μηχανικός του Ε.Μ.Πολυτεχνείου 1967.
- Διδάκτωρ φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών 2006.



 

ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!

Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα στα ίδια μένουν... ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία». Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων - εραστών και της εξουσίας... ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του 80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης, σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο τόπος και εκείνη η γενιά. ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές «μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της ...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους, για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως της όποιας εκλογικής αναμέτρησης... ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που ...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων» ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει... ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους «τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...

Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας

Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>


 




Ειδήσεις για όλους | Θέματα | Τουριστικό Ρεπορτάζ | Ιατρικά Θέματα | Παρουσίαση Βιβλίων | Επικοινωνία