 |
|
|  |  |  |  Γωνιές πολιτισμού στην Αθήνα μ΄ ένα φλιτζάνι ζεστού καφέ
Aθήνα
Eνας ζεστός καφές στον προαύλιο χώρο ενός βιβλιοπωλείου ή ακόμη και στην εσωτερική αυλή ενός Μουσείου μπορεί ν΄αποτελέσει ένα ξεχωριστό γεγονός σε μια γκρίζα, πιεσμένη και συχνά κουραστική καθημερινότητα.
Οι καφετέριες που βρίσκονται μέσα σε βιβλιοπωλεία και μουσεία αποκτούν όλο και περισσότερο έδαφος στην συνείδηση όλων όσοι κινούνται στο κέντρο της πόλης και επιθυμούν να απολαύσουν τον καφέ τους συντροφιά με ένα καλό βιβλίο ή με θέα τα πολιτιστικά μνημεία της πόλης.
Συχνά οι χώροι αυτοί μετατρέπονται σε πρωϊνά στέκια ενώ μετά τις απογευματινές ώρες πραγματοποιούνται μουσικές εκδηλώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και ποιητικές βραδιές.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι επιτέλους άνοιξαν οι πόρτες των μουσείων και έτσι μπορεί να συνδυαστεί ο απρόσιτος κόσμος του μουσείου με την καθημερινότητα.
Η σχέση καφέ και πολιτισμού, η σχέση καφέ και βιβλίου είναι σχέση η οποία υπάρχει μέσα στην ιστορία του πολιτισμού.
Είναι γνωστά άλλωστε τα καφέ σε όλη την Ευρώπη τα οποία είχαν συνδυαστεί με τις τέχνες, με τη λογοτεχνία, τα εικαστικά οπως άλλωστε και τα φιλολογικά καφενεία της Αθήνας.
Πολλά από αυτά έχουν γράψει Ιστορία στην καλλιτεχνική και πολιτική ζωή του τόπου. Σε αυτούς τους χώρους μαζευόταν το πιο ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας, διανοούμενοι και καλλιτέχνες, αλλά και πολιτικοί της εποχής, όταν όμως άρχισε να διευρύνεται η αγορά και να δημιουργούνται καφετέριες και καφενεία, άρχισαν να χάνουν την αίγλη τους οι παραδοσιακοί χώροι.
Τα τελευταία όμως χρόνια και κυρίως στις αρχές της δεκαετίας του '90, ξαναβγήκε στην επιφάνεια η ανάγκη από την πλευρά των ανθρώπων του πολιτισμού να υπάρχει μια πιο «κοντινή» σχέση ανάμεσα στον καφέ και το βιβλίο.
Τότε δημιουργήθηκαν στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη χώροι-με πρωτοβουλία εκδοτών και ιδιοκτητών βιβλιοπωλείων- οι οποίοι ενέταξαν στο κτηριακό τους συγκρότημα έναν χώρο συνεύρεσης, μια καφετέρια η οποία θα χρησιμοποιείται παράλληλα για παρουσιάσεις βιβλίων και διάφορες εκδηλώσεις.
Τι είναι όμως αυτό που οδηγεί τον κόσμο σε μια τέτοια επιλογή και που βρίσκονται αυτοί οι χώροι;
Καφέ Ιανός
Ο Ιανός-που βρίσκεται στην οδό Σταδίου- όπως αναφέρει ο υπεύθυνος του βιβλιοπωλείου Βασίλης Χατζηιακώβου, ξεκίνησε την πορεία του στη Θεσσαλονίκη πριν από 25 χρόνια και ήταν ο χώρος ο οποίος είχε συνδυαστεί με τις παρουσιάσεις βιβλίων αλλά και με εκθέσεις ζωγραφικής.
«Όταν αποφασίστηκε η κάθοδος του Ιανού στο κέντρο της Αθήνας η ιδέα ήταν να βρεθεί ένας χώρος ώστε να φιλοξενεί ένα μητροπολιτικό βιβλιοπωλείο, το οποίο θα ήταν μεγάλο σε επιφάνεια και το οποίο θα είναι πληρέστατο σε σχέση με τη βιβλιογραφία και μοναδικό στην εξυπηρέτηση του βιβλιόφιλου κοινού. Έτσι δημιουργήθηκε ο πολυχώρος στο πατάρι του Ιανού, αρκετά μεγάλο σε τετραγωνικά, μέχρι πρότινος από τα μεγαλύτερα καφέ, ο οποίος χώρος είχε από την αρχή μια αίθουσα τέχνης, η οποία εξελίχθηκε σε art shop με είδη και αντικείμενα από μουσεία ελληνικά και ξένα, συλλεκτικές εκδόσεις, αντίγραφα από ζωγράφους και πολλά ενδιαφέροντα αντικείμενα τέχνης».
Το όφελος που προέκυψε από τη δημιουργία αυτού του χώρου ήταν, ότι άρχισαν να επισκέπτονται το βιβλιοπωλείο άνθρωποι οι οποίοι το προσέγγιζαν πολύ δύσκολα. «Οι ηλικίες» συνεχίζει, «που επισκέπτονται το καφέ είναι μίας μεγάλης γκάμας γιατί οι εκδηλώσεις ποικίλουν καθώς καλύπτουν διαφορετικά ενδιαφέροντα. Βλέπουμε δηλαδή νεαρόκοσμο, ηλικιωμένους και μεσήλικες καθώς στις εκδηλώσεις ο κόσμος έρχεται και για διασκεδάσει αλλά και να μάθει και να γνωρίσει το διαφορετικό». Το δωρεάν ίντερνετ είναι μία από τις παροχές όπως επίσης τα ροφήματα, τα ποτά και τα σνακ, οι τιμές των οποίων είναι αρκετά προσιτές. Η καινοτομία όμως σε ότι αφορά τις παροχές είναι η δυνατότητα που παρέχει ο Ιανός σε κάποιον μουσικόφιλο, με έναν δηλαδή απλό καφέ, να απολαύσει τον αγαπημένο του καλλιτέχνη ή να παρευρεθεί σε μια παρουσίαση δίσκου. Μπορεί δηλαδή να παρακολουθήσει μια συναυλία πίνοντας τον καφέ του χωρίς την επιβάρυνση εισιτηρίου. Υπάρχει όμως και ένα φανατικό κοινό που παρακολουθεί όλες τις εκδηλώσεις που γίνονται στον Ιανό τις οποίες θεωρεί προτάσεις. Ο κ. Βασίλης Χατζηιακώβου δηλώνει πως υπάρχει κόσμος ο οποίος θεωρεί πως ο Ιανός λειτούργησε σαν προτρεπτική δύναμη ώστε να βγει αυτός ο κόσμος από το «καβούκι του» και να γνωρίσει μια άλλη εικόνα της Αθήνας.
Βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκης:
Στο βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκης, επί της οδού Πανεπιστημίου, ο υπεύθυνος κ. Aρης Στεφανής μιλά για τη δημιουργία του καφέ-εστιατορίου και αναφέρει πως η λειτουργία ξεκίνησε παράλληλα με το βιβλιοπωλείο το 1991. Η ιδέα ήταν να υπάρχει ένας χώρος για τους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για τα βιβλία, να έχουν δηλαδή τη δυνατότητα πριν αγοράσουν κάτι, είτε να πιουν τον καφέ τους είτε να τσιμπήσουν κάτι ξεφυλλίζοντας το βιβλίο τους. Στον χώρο της καφετέριας η οποία στεγάζεται στον έκτο όροφο του κτηρίου, χρησιμοποιείται επίσης και για εκδηλώσεις όπως παρουσιάσεις βιβλίων, εκδηλώσεις για τα παιδιά ή ακόμα και εκδηλώσεις μαγειρικής.
Στον πολυχώρο συναντά κανείς ανθρώπους διαφόρων ηλικιών από παιδιά λυκείου ή φοιτητές έως και συνταξιούχους. Ανάμεσα στις υπόλοιπες δυνατότητες είναι και αυτή της δωρεάν χρήσης ίντερνετ. Υπάρχουν και μόνιμοι θαμώνες οι οποίοι θα έρθουν καθημερινά να πιουν τον καφέ τους, συνταξιούχοι και άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν πολλές υποχρεώσεις και έχουν τη δυνατότητα αυτή αλλά και άνθρωποι από γραφεία και εταιρείες που βρίσκονται κοντά στο βιβλιοπωλείο, οι οποίοι απλώς αναζητούν λίγη ώρα χαλάρωσης από την καθημερινή πίεση. Είναι μια διέξοδος για τον κόσμο καθώς με μια φθηνή λύση την ανάγνωση ενός βιβλίου στο συγκεκριμένο καφέ, μπορεί να περάσει οικονομικά κάποια ώρα της ημέρας του. Συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, υπάρχουν και κάποιες προσφορές για τους πελάτες. Το καφέ λειτουργεί καθημερινά από τις 9 το πρωί έως τις 8:30 το βράδυ και από τις 9 μέχρι τις 5:30 το Σάββατο.
Βιβλιοπωλείο Ευριπίδης:
Το ζεστό βιβλιοπωλείο στο Χαλάνδρι, Ευριπίδης, στη μικρή Στοά επί της οδού Παπανδρέου, είναι η πρόταση για μια ήσυχη ανάπαυλα στην καθημερινότητα. Η Κυριακή Βασιλοπούλου μιλά για την παλιά οικογενειακή επιχείρηση και για την αγάπη των περιοίκων για το βιβλιοπωλείο και την καφετέρια. «Το βιβλιοπωλείο και η καφετέρια άνοιξαν το 1998 και έκτοτε έχει αποτελέσει το μόνιμο στέκι πολλών α κατοίκων της περιοχής και των βορείων προαστίων», υποστηρίζει με νόημα.
Το όμορφο περιβάλλον, με τα λουλούδια και η ήσυχη ατμόσφαιρα, συνθέτουν το τοπίο για αυτήν την ωραία επιλογή αν σκεφτεί κανείς ότι απέχει μόλις λίγα μέτρα από την πολυσύχναστη αγορά του Χαλανδρίου.
Το καφέ προσφέρει δωρεάν πρόσβαση στο Διαδίκτυο και εξίσου προσιτές τιμές, σε σχέση με τα υπόλοιπα αντίστοιχα καφέ-βιβλιοπωλεία της Αθήνας.
Νομισματικό Μουσείο :
Πράσινη όαση για το κέντρο της Αθήνας είναι η καφετέρια που βρίσκεται στον αύλειο χώρο του Νομισματικού Μουσείου Αθήνας, πίσω δηλαδή από το επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο, στην οδό Πανεπιστημίου.
Εκεί συναντήσαμε τον Χρήστο, εργαζόμενο και ψυχή του καφέ, ο οποίος μίλησε με δυο λόγια για τη λειτουργία του και τους πελάτες. Το καφέ λειτουργεί ήδη τέσσερα χρόνια και όπως τονίζει, ο κόσμος «βλέπει την καφετέρια με λατρεία».
Επιτέλους άνοιξαν οι αυλές αυτών των μουσείων και είναι πλέον εύκολο και ευχάριστο να πιείς τον καφέ σου χωρίς τη βαβούρα της πολύβουης πόλης. «Το γκρουπ των ανθρώπων που επισκέπτεται την καφετέρια είναι κυρίως άνω των τριάντα, αλλά κυρίως άνθρωποι που εργάζονται πλησίον του μαγαζιού, διπλωμάτες, καλλιτέχνες, άνθρωποί που επιθυμούν περισσότερη ησυχία για να πιουν τον καφέ τους», τονίζει.
Ο μέσος όρος της αγοράς δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση για τις τιμές της καφετέριας.
Τον χειμώνα λειτουργεί 9 με 7 το απόγευμα καθημερινά και την Κυριακή 9 με 3. Το καλοκαίρι από τις 9 το πρωϊ μέχρι τις 11:30 το βράδυ. Το καλοκαίρι επικρατεί το αδιαχώρητο στο μαγαζί και μάλλον καλό είναι για όσους ενδιαφέρονται να βρουν κάποια θέση, να εξοπλιστούν με υπομονή.
«Βολεύει η τοποθεσία» συνεχίζει», «γιατί δίπλα είναι όλες οι πρεσβείες και τα υπουργεία, οι τράπεζες και όλοι θέλουν να κάνουν τις συναντήσεις εργασίας για να μιλήσουν λίγο πιο ανθρώπινα, πιο ήσυχα». Επίσης το καφέ φιλοξενεί εκδηλώσεις πρεσβειών και άλλων οργανισμών σε συνεργασία με εταιρεία catering, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες πραγματοποιούνται και jazz βραδιές.
Καφετέρια Αρχαιολογικού Μουσείου:
Στο ευρύχωρο και ευήλιο καφέ στην Πατησίων έξω ακριβώς από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών, μπορεί κανείς να απολαύσει τον καφέ του μέσα σε μια όαση πράσινου. Λειτουργεί από τις επτά το πρωί μέχρι τις έντεκα το βράδυ και περιλαμβάνει στο πελατολόγιο του, γκάμα όλων των ηλικιών. Στο καφέ πραγματοποιούνται παρουσιάσεις βιβλίων και πολλές διαλέξεις ενώ το καλοκαίρι πραγματοποιούνται μουσικές εκδηλώσεις.
Βρίσκεται στην περιοχή των Εξαρχείων στο κέντρο της Αθήνας, μεταξύ των δρόμων Ηπείρου, Μπουμπουλίνας και Τοσίτσα, ενώ η κεντρική είσοδος βρίσκεται επί της οδού Πατησίων δίπλα από το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Οι καρέκλες μπορεί να βρίσκονται, δίπλα σε έναν από τους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, ωστόσο ο επισκέπτης ανταμείβεται από τη θέα του πάρκου έξω από το Αρχαιολογικό Μουσείο, το οποίο μετρά τουλάχιστον 1000 χρόνια ζωής.
Βίκυ Παπατζίκου
|
|
|
|
ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!
|
Όλα τριγύρω
αλλάζουνε και όλα
στα ίδια μένουν...
ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία».
Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με
την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια
έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την
αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να
την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων
- εραστών και της εξουσίας...
ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του
80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και
πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης,
σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα
το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής
μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε
θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο
τόπος και εκείνη η γενιά.
ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές
«μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις
ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον
περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που
χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών
ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα
ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της
...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι
στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους,
για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως
της όποιας εκλογικής αναμέτρησης...
ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν
δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον
από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία
επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα
κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν
υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική
σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική
εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι
σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που
ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι
πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που
...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων»
ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον
δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν
παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για
δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει...
ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια
και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και
γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που
είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την
δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του
Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής
τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι
περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους
«τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές
τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...
|
|
Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας
|
Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>
|
 |
|
|
|
