Η ανθρωπότητα δείχνει να χάνει τη μάχη κατά του διαβήτη, καθώς οι διαβητικοί διεθνώς υπολογίζονται ήδη στον αριθμό-ρεκόρ των 382 εκατ. (περίπου το 8,4% του παγκόσμιου πληθυσμού), από 371 εκατ. το 2012, ενώ αναμένεται να έχουν αυξηθεί σημαντικά στα 592 εκατ. εκατ. έως το 2035 (αύξηση 55%). Αυτό είναι το δυσοίωνο μήνυμα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη, η οποία έδωσε στη δημοσιότητα το νέο παγκόσμιο "Άτλαντα του Διαβήτη".

Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, που σχετίζεται κυρίως με την παχυσαρκία, την ανθυγιεινή διατροφή και την έλλειψη σωματικής άσκησης. Καθώς οι άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες υιοθετούν τις συνήθειες των κατοίκων των ανεπτυγμένων κρατών, η επιδημία του διαβήτη εξαπλώνεται παγκοσμίως. Το 80% των διαβητικών ζουν πλέον στις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος, ενώ παγκοσμίως η ηλικιακή ομάδα με την μεγαλύτερη αναλογία διαβητικών είναι οι άνθρωποι 40 έως 59 ετών.

Στην Ευρώπη οι διαβητικοί υπολογίζονται σε 6,7% του πληθυσμού, ενώ στις ΗΠΑ σε πάνω από 10%. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον «Άτλαντα», οι διαβητικοί αποτελούν περίπου το 7% του πληθυσμού και τα περιστατικά διαβήτη στον ενήλικο πληθυσμό 20 έως 79 ετών εκτιμώνται σε σχεδόν 585.000 (261.000 άνδρες και 324.000 γυναίκες).

Όσον αφορά τη γεωγραφική κατανομή των διαβητικών στην Ελλάδα, ο αριθμός τους υπολογίζεται σε 389.000 στις πόλεις και 196.000 στην ύπαιθρο. Από άποψη ηλικιακών ομάδων, διαβήτη εμφανίζουν 380.000 άτομα ηλικίας 60 - 79 ετών, 184.000 ηλικίας 40 - 59 ετών και 21.000 ηλικίας 20 - 39 ετών. Οι μη διαγνωσμένες περιπτώσεις Ελλήνων ηλικίας 20 έως 79 ετών με διαβήτη εκτιμώνται σε περίπου 214.000. Τα περιστατικά «παιδικού» διαβήτη (τύπου 1 σε παιδιά έως 14 ετών) στην Ελλάδα εκτιμώνται σε 10,4 ανά 100.000 κατοίκους.

«Η μάχη για την προστασία των ανθρώπων από το διαβήτη και τις επιπλοκές του, που επιφέρουν αναπηρίες ή και απειλούν τη ζωή, χάνεται», προειδοποιεί ο «Άτλας», επισημαίνοντας πως οι θάνατοι από τη νόσο έχουν πλέον φθάσει τους 5,1 εκατ. ετησίως ή περίπου ένας θάνατος κάθε έξι δευτερόλεπτα κάπου στον πλανήτη.

Ο διαβήτης, που απορυθμίζει το σάκχαρο του αίματος, μπορεί να επιφέρει διάφορες σοβαρές επιπλοκές, όπως απώλεια όρασης, βλάβη στα νεφρά, καρδιοπάθεια κ.α., ενώ μπορεί να προκαλέσει πρόωρο θάνατο. «Κάθε χρόνο, τα νούμερα φαίνεται να χειροτερεύουν. Σε ολόκληρο τον κόσμο βλέπουμε αυξανόμενους αριθμούς ανθρώπων που αναπτύσσουν διαβήτη», δήλωσε ο επιδημιολόγος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη Νέηβιντ Γουίτινγκ, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερ, και τόνισε ότι η κοινωνία συνολικά πρέπει να υιοθετήσει πιο υγιεινή διατροφή και γενικότερα ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

Η Ομοσπονδία εκτιμά ότι σε παγκόσμιο επίπεδο ο διαβήτης ευθύνεται για ετήσιες δαπάνες ύψους 548 δισεκατομμυρίων δολαρίων στον τομέα υγείας, ποσό που αναμένεται να φθάσει τα 627 δισ. έως το 2035. Η μέση δαπάνη ανά διαβητικό στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 2.453 δολάρια.

Ανησυχητικό ως γεγονός θεωρείται ότι περίπου 175 εκατ. περιστατικά διαβήτη δεν έχουν ακόμα διαγνωστεί διεθνώς -τα περισσότερα στις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος- με συνέπεια ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων να αναπτύσσουν επιπλοκές, χωρίς να έχουν επίγνωση του προβλήματος. Σε απόλυτους αριθμούς, η χώρα με τους περισσότερους διαβητικούς είναι η πολυπληθής Κίνα (98,4 εκατ. που αναμένεται να αυξηθούν σε 142,7 εκατ. έως το 2035), όμως αναλογικά με το μέγεθος του πληθυσμού, το μεγαλύτερο ποσοστό διαβητικών συναντάται στα νησιωτικά κρατίδια του Δυτικού Ειρηνικού (Μικρονησία, Νήσοι Μάρσαλ κ.α.), όπου διαβήτη έχουν αναπτύξει πάνω από το ένα τρίτο των ενηλίκων.

Διαβήτης και καθισιό φέρνουν επικίνδυνες καρδιαγγειακές επιπλοκές

Οι διαβητικοί τύπου 2 που δεν ασκούνται σωματικά, έχουν 70% μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιαγγειακών επιπλοκών και πρόωρου θανάτου, σύμφωνα με μια νέα μεγάλη σουηδική επιστημονική έρευνα. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι διαβητικοί έχουν έως πέντε φορές μεγαλύτερη πιθανότητα για έμφραγμα ή εγκεφαλικό σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Μπιορν Ζετέλιους του πανεπιστημίου της Ουψάλα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ευρωπαϊκό περιοδικό προληπτικής καρδιολογίας "European Journal of Preventive Cardiology", μελέτησαν για αρκετά χρόνια σχεδόν 15.500 άτομα με διαβήτη και με μέση ηλικία 60 ετών. Η ανάλυση έδειξε ότι όσοι ασκούνταν από λίγο έως καθόλου, είχαν κατά μέσο όρο 25% μεγαλύτερο κίνδυνο στεφανιαίου επεισοδίου σε σχέση με όσους ασκούνταν τακτικά, καθώς και 70% μεγαλύτερο κίνδυνο το καρδιαγγειακό επεισόδιο να είναι θανατηφόρο.

«Το μήνυμα της μελέτης είναι σαφές: αποφύγετε τον καθιστικό τρόπο ζωής» τόνισε ο Μπιορν Ζετέλιους. «Ασκηθείτε σωματικά, γιατί η άσκηση, μαζί με τη διατροφή, είναι οι δύο θεμέλιοι λίθοι για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2».