Είναι η μεγάλη έκπληξη της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές της Πολωνίας: μια πρώην τηλεοπτική παρουσιάστρια με πολύ καλή εμφάνιση, ελάχιστη πολιτική εμπειρία και ένα επώνυμο που σημαίνει «αγγούρι».

Η επιλογή της 35χρονης Μαγκνταλένα Όγκορεκ για να εκπροσωπήσει τους πολωνούς σοσιαλδημοκράτες στις εκλογές του ερχόμενου Μαΐου έχει προκαλέσει τεράστιο ενδιαφέρον του Τύπου, ενώ πορτρέτο της υποψήφιας δημοσίευσε το περιοδικό Playboy.

Πολλοί αναρωτιούνται και για το μέλλον του άλλοτε πανίσχυρου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, που προσπαθεί να συνέλθει από μια σειρά πολιτικών αποτυχιών.

Η παρακμή του κόμματος αυτού, που μόλις πριν από μια δεκαετία ηγούνταν της χώρας, ακολουθεί μια τάση που παρατηρείται γενικότερα στην ευρωπαϊκή κεντροαριστερά. Η τελευταία έχει χάσει την αξιοπιστία της καθώς αναγκάστηκε να υιοθετήσει μέτρα λιτότητας μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Η Όγκορεκ, που μέχρι πρόσφατα ήταν σύμβουλος της κεντρικής τράπεζας σε θέματα Τύπου, αναμένεται να έλθει τρίτη στις εκλογές της 10ης Μαΐου. Το μεγάλο φαβορί είναι ο απερχόμενος Μπρόνισλαβ Κομορόφσκι, που μπορεί να εκλεγεί και από τον πρώτο γύρο. Η ίδια η Όγκορεκ είναι αντικείμενο σφοδρών κριτικών και ειρωνειών από τον πολωνικό Τύπο. Η υποψηφιότητά της, όμως, επιτρέπει στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα να εμφανίζεται ως ένα νεανικό κόμμα, γεγονός που του δίνει «πόντους» ενόψει των κρίσιμων βουλευτικών εκλογών του ερχόμενου Οκτωβρίου.

Καθώς έχει μια μεγάλη εργατική τάξη και ισχυρά συνδικάτα, η Πολωνία θα μπορούσε να είναι μια χώρα όπου τα αριστερά κόμματα ευημερούν. Εξαιτίας όμως μιας ισχυρής αίσθησης πατριωτισμού και των βαθιά ριζωμένων καθολικών παραδόσεων, η Δεξιά κυριαρχεί την τελευταία δεκαετία στην πολιτική σκηνή.

Μόλις πριν από δέκα χρόνια, η Πολωνία είχε σοσιαλδημοκράτη πρόεδρο και πρωθυπουργό. Το 2000, ο αρχηγός του κόμματος Αλεξάντερ Κβασνιέφσκι κέρδισε την προεδρία από τον πρώτο γύρο, γεγονός που συνέβαινε για πρώτη φορά στην ιστορία της δημοκρατικής Πολωνίας.

Ένα σκάνδαλο δωροδοκίας, όμως, και η παραίτηση του πρωθυπουργού λόγω των σχέσεων που φέρεται να είχε με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες έπληξαν το κύρος του κόμματος. Το ποσοστό του μειώθηκε από 41% το 2001 σε μόλις 11% τέσσερα χρόνια αργότερα. Η περιθωριοποίηση του κόμματος σφραγίστηκε από την άνοδο του κόμματος του Ντόναλντ Τουσκ, το οποίο άρχισε να μετακινείται προς τα αριστερά μετά την ανάληψη της εξουσίας, το 2007.

Πρόσφατα, όμως, το κόμμα άρχισε να ανακτά το χαμένο έδαφος, με την Όγκορεκ να ζητά από τους ψηφοφόρους να «απελευθερώσουν τη δύναμη των νέων και των επιχειρηματιών». Η αλλαγή προσανατολισμού για τον διάδοχο του κομμουνιστικού κόμματος είναι προφανής.

Ο Λέτσεκ Μίλερ, ηγετικό στέλεχος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, χαρακτήρισε πρόσφατα την Όγκορεκ «σύμβολο αλλαγής και ανοίγματος της πολωνικής πολιτικής σε μια νέα ευρωπαϊκή γενιά». Η αλήθεια όμως είναι ότι σε μια χώρα όπου οι εξέχοντες πολιτικοί περνούν συνήθως πολλά χρόνια στις κομματικές δομές, η περιορισμένη πολιτική εμπειρία της Όγκορεκ συνιστά μειονέκτημα.

Η πρώην τηλεπαρουσιάστρια απέτυχε να εκλεγεί στη Βουλή στις εκλογές του 2011. Σήμερα συγκεντρώνει 8-10% και κανείς δεν περιμένει να περάσει στον δεύτερο γύρο. Το παράδειγμά της φαίνεται όμως ότι εμπνέει και άλλα μικρά κόμματα, που επιλέγουν νεότερους υποψηφίους από άλλες φορές.