Η   Ε λ λ η ν ι κ ή   Φ ω ν ή   σ ε   5 5   γ λ ώ σ σ ε ς
   G r e e k   V o i c e   i n   5 5   l a n g u a g e s



Πάμε Σινεμά ; Οι ταινίες της εβδομάδας
 
ελληνική φωνή - κεντρική σελίδα  
επικοινωνία εκτύπωση
 
Εκδότης-Διευθυντής: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΤΥΧΙΔΗΣ
Διευθύντρια Σύνταξης: ΤΟΝΙΑ ΜΑΝΙΑΤΕΑ
Ηλεκτρονική Ενημέρωση για την Ελλάδα και τον Κόσμο - News - Nachrichten
Θέατρο - Σινεμά    (click)   Μουσική    (click)  Αθλητισμός    (click)  Οικονομικά Θέματα    (click)
     




Τουρκία: Το Ταξίμ στην ιστορία



Κωνσταντινούπολη -(Ανταπόκριση Αλκης Κούρκουλας)

  Taksim, Τακσίμ ή Ταξίμ: λέξη τουρκική - με ρίζα αραβική - που σημαίνει "διαίρεση" αλλά και "διανομή". Taksim Meydani ή πλατεία Ταξίμ, το όνομα της κεντρικής πλατείας της Κωνσταντινούπολης, που οφείλει το όνομά της στην παλαιά θολωτή υδροδεξαμενή (ταξίμ) που είχε αναγείρει το 1731 ο σουλτάνος Μαχμούτ Α'. Εκεί ήταν το σημείο "συνάντησης" των κύριων γραμμών υδροδότησης της βόρειας Κωνσταντινούπολης και από εκεί υδροδοτούνταν οι υπόλοιπες περιοχές της πόλης.

   Το Ταξίμ είναι ένα σταυροδρόμι, μια μεγάλη διασταύρωση των δρόμων που διασχίζουν τους λόφους της πλευράς αυτής της νεότερης πόλης και διαχωρίζουν τις διάφορες περιοχές της (προς τον Γαλατά, το Πέρα, το Οσμάνμπεϊ, το Γκιουμούσουγιου, το Ντολάπντερε κ.λπ.). Γι' αυτό και το Ταξίμ είναι ουδέτερο στο γένος (το σταυροδρόμι) και όχι θηλυκό (η πλατεία Ταξίμ).

   "Ταξίμ" είναι και όρος με χροιά πολιτική, αφού χρησιμοποιείται για να περιγράψει την πολιτική λύση της διχοτόμησης στην Κύπρο, ενώ το Ταξίμ (ως πλατεία) και ιδιαίτερα την πλευρά του δίπλα στην επίμαχη, σήμερα, περιοχή του Γκεζί (Gezi) περιγράφει ο γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη Γιώργος Θεοτοκάς στο "Αργώ".

   Στο Ταξίμ βρίσκονταν δυο μεγάλοι στρατώνες που είχαν σχεδιασθεί για την ασφάλεια των ανακτόρων του Ντολμάμπαχτσε. Ο ένας από τους στρατώνες (έργο Βρετανού αρχιτέκτονα) φιλοξενεί, σήμερα, την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου τη Πόλης, ο άλλος στρατώνας (έργο Γάλλου αρχιτέκτονα) κατεδαφίσθηκε επί Δημοκρατίας για να δώσει στη πλατεία τη σημερινή της μορφή. Υπάρχουν δυο ακόμα στρατώνες (Μάτσκα Ντολμάμπαχτσε) που συγκροτούσαν την αλυσίδα της οχύρωσης των νεώτερων οθωμανικών ανακτόρων (σ.σ. ο Αμπντουλχαμίτ δεν θεωρούσε ότι η αλυσίδα αυτή ήταν ασφαλής και μετακινήθηκε στο άλλο ανάκτορο του Γιλντίζ). 

   Στο Ταξίμ καταγράφονται αισθητικά και συμβολικά όλες οι μεγάλες αλλαγές (και οι μεγάλες στιγμές) της σύγχρονης Τουρκικής Πολιτείας. Η νεοτερικότητα του Τανζιμάτ, το εθνικό κράτος, η αυταρχική μορφή του παρακράτους, αλλά και οι μεγάλες δημοκρατικές αλλαγές.

   Ο πολεοδομικός όγκος που Ταξίμ - όπως και αν διαμορφωθεί - κυριαρχείται από τον τρούλο και τα δυο καμπαναριά του ναού της Αγίας Τριάδας, τον μεγαλοπρεπή ορθόδοξο καθεδρικό ναό της εποχής του Τανζιμάτ που εξυπηρετούσε την ακμάζουσα κοινότητα των Ορθοδόξων χριστιανών [τραπεζιτών εμπόρων, επαγγελματιών που απέκτησαν με το Τανζιμάτ καθεστώς ισοπολιτείας ως πολίτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και όχι ως μέλη του Ρωμαϊκού Έθνους (μιλιέτ), υποτελή συνιστώσα της Αυτοκρατορίας, όπως ήταν πριν από το Τανζιμάτ].

   Στο ναό αυτό της Αγίας Τριάδας και τα παράνομα ("πανωσηκώματα" των τελευταίων χρόνων) κτίσματα που εμποδίζουν σήμερα τη θέα προς τον ιστορικό ναό, αναφέρθηκε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όταν μίλησε για τα πολεοδομικά ζητήματα της σημερινής ανάπλασης της περιοχής.

   Αυτό που έγινε σήμερα είναι η πεζοδρόμηση της περιοχής, η "βύθιση" των μεγάλων κυκλοφοριακών αρτηριών (το έργο έχει ουσιαστικά τελειώσει). Το σχέδιο που έχει εγκριθεί από το δημοτικό συμβούλιο της Πόλης με σχεδόν ομόφωνη απόφαση και με τις ψήφους του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος της αντιπολίτευσης, προβλέπει και την επανακατασκευή του οθωμανικού τανζιμάτ (δηλαδή δυτικού τύπου στρατώνα και όχι στρατώνα των γενιτσάρων), που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εμπορικό κέντρο ή ως μουσείο 



 

ΤΟΠΟ ΣΤΑ ΝΙΑΤΑ!

Όλα τριγύρω αλλάζουνε και όλα στα ίδια μένουν... ΛΕΕΙ μια λογική ότι, «μεγαλύτερη και από τη σοφία είναι η εμπειρία». Διότι δεν πρέπει μόνο να είναι κανείς σοφός για να καταλάβει ότι με την εξουσία «παίζουν» πάντα οι ίδιοι και οι ίδιοι εραστές (κατά μια έννοια «νταβατζήδες» οι οποίοι και δεν επιτρέπουν σε άλλους να την αγγίξουν), αλλά θα πρέπει να είναι κανείς και αρκετά έμπειρος ώστε να την έχει ζήσει για χρόνια αυτήν την στενή σχέση μεταξύ των παραγόντων - εραστών και της εξουσίας... ΕΙΠΑ τις προάλλες να θυμηθώ τα παλιά και τα ρεπορτάζ της δεκαετίας του 80, πήρα το αμάξι και τον δρόμο για την Κάρλα, με μουντό καιρό και πολύ αέρα για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της δημιουργίας της λίμνης, σχεδόν έναν αιώνα από την αποξήρανσή της. Ιστορικό γεγονός λέω, δεν θα το χάσω, ποιός ξέρει κάποιοι άλλοι απόγονοι της δικής μας εποχής μπορεί να την ... αποξηράνουν πάλι, ψάχνοντας ίσως για λύσεις σε θέματα διατροφικών αναγκών, ή ό,τι άλλο τέλος πάντων θα έχει ανάγκη ο τόπος και εκείνη η γενιά. ΕΙΔΑ λοιπόν στην Κάρλα, τι άλλο; νερά...πολλά νερά... Τις γνωστές «μπάρες» της δεκαετίας του 90, να γίνονται ταμιευτήρες και δυο τρεις ταμιευτήρες μαζί να σχηματίζουν σήμερα μια μικρή λίμνη. Τον περιφερειάρχη να ομιλεί στο βήμα για την σπουδαιότητα του έργου, που χρειάστηκε δεκαετίες να υλοποιηθεί (και την συμβολή βεβαίως πολλών ανθρώπων της εξουσίας, της κεντρικής και της τοπικής). Είδα πλειάδα ανθρώπων της διοίκησης και της αυτοδιοίκησης, (ακόμα και της ...παραδιοίκησης) είδα σπουδαίους υπαλλήλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βοήθησαν στην επιτάχυνση εκταμίευσης των πόρων, να συμμετέχουν όλοι στη γιορτή, κυρίως χειροκροτώντας ή φωτογραφιζόμενοι (ανα)μεταξύ τους, για τον εμπλουτισμό του κοινωνικού βιογραφικού τους ενόψει ενδεχομένως της όποιας εκλογικής αναμέτρησης... ΜΠΡΟΣΤΑ από τους φωτογράφους, μια ομήγυρη «παραγόντων» με γύρισαν δεκαετίες πίσω. Οι ίδιοι άνθρωποι τα ίδια πρόσωπα, πιο γερασμένα πλέον από τον χρόνο, έπιαναν θέσεις απέναντι από τις κάμερες με μια μαεστρία επαγγελματική, που απέκτησαν από την πολυετή ενασχολησή τους με τα κοινά. Πάει λέω...Ή εγώ γέρασα και τους βλέπω όλους ίδιους, ή δεν υπάρχουν νέοι στον τόπο αυτό να δώσουν άλλη ζωντάνια, άλλη προοπτική σε ότι έχει σχέση με την ανάπτυξη ακόμα και με την πολιτική εκπροσώπηση. Δήμαρχοι δεκαετιών, παλιοί πρόεδροι κοινοτήτων, σύμβουλοι σιτεμένοι από τον χρόνο, πολιτικοί και διευθυντές υπηρεσιών που ξέχασαν να συνταξιοδοτηθούν, όλοι εκείνοι οι «πολιτευτές», αλλά και οι πρωτοκλασάτοι κομματάνθρωποι - «ιδιαίτεροι» όλων των χώρων, που ...σταφίδωσε τα πρόσωπά τους ο χρόνος, «γυρολόγοι των εκδηλώσεων» ιδίως των εγκαινίων (μετα φαγητού παρακαλώ), προσδοκώντας τουλάχιστον δημοσιότητα, δεν λένε ακόμα να εγκαταλείψουν, να αποτραβηχτούν παραχωρώντας τις θέσεις τους σε νέους ανθρώπους, ορεξάτους για δουλειά, πιο δυνατούς να χαράξουν το μέλλον που άλωστε τους ανήκει... ΔΕΝ είχε τελειώσει η τελετή των εγκαινίων εκεί στα παρακάρλια χωράφια και μελαγχόλησα. Πήρα τον δρόμο της επιστροφής. Άραγε τι ζητούσα και γω εκεί; Πάνε πάνω από τρεις δεκαετίες τώρα από την πρώτη σύσκεψη που είχα παρακολουθήσει τότε ως ρεπόρτερ της «Ελευθερίας» για την δημιουργία της λίμνης αλλά και την (στα χαρτιά ακόμη) εκτροπή του Αχελώου! Οι παλιοί «παράγοντες» πρέπει να κλείσουν τον κύκλο της ζωής τους στα κοινά. Κρίμα όμως, γιατί από μόνοι τους δεν το κάνουν ποτέ οι περισσότεροι. Η εξουσία είναι μια πλούσια ερωμένη, κρατά ομήρους τους «τσιμπιμένους» μαζί της. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν τέλος σ´αυτές τις σχέσεις είναι οι ψηφοφόροι. Κανείς άλλος...

Γράφει ο Δημοσιογράφος Χρήστος Τσαντήλας

Αναλυτικά στη σελίδα "Θέματα" >>


 




Ειδήσεις για όλους | Θέματα | Τουριστικό Ρεπορτάζ | Ιατρικά Θέματα | Παρουσίαση Βιβλίων | Επικοινωνία