Τις ανησυχητικές τάσεις της εμπορίας ανθρώπων στην Ευρώπη παρουσίασε , με έκθεσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας, παράλληλα, την πλήρη και ταχεία μεταφορά της οδηγίας της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων στα εθνικά δίκαια των κρατών- μελών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που περιλαμβάνει η πρώτη έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εμπορία ανθρώπων, στην Ευρώπη, την τριετία 2008- 2010, 23.632 άνθρωποι έχουν εντοπιστεί ή θεωρούνται θύματα σωματεμπορίας στην ΕΕ. Το ίδιο διάστημα, ο αριθμός των θυμάτων σωματεμπορίας αυξήθηκε κατά 18%. Η Επιτροπή τονίζει, ότι παρόλο που ο αριθμός των ατόμων που διακινήθηκαν ως θύματα σωματεμπορίας εντός και προς την ΕΕ αυξήθηκε, οι καταδίκες σωματεμπόρων κατέγραψαν μείωση κατά 13%. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, τη συγκεκριμένη τριετία εντοπίστηκαν 289 άτομα ως θύματα εμπορίας ανθρώπων.

Εξάλλου, σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (International Labour Organisation), στοιχεία της οποίας αναδημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 880.000 άνθρωποι στην ΕΕ έχουν πέσει θύματα καταναγκαστικής εργασίας ή καταναγκαστικής σεξουαλικής εκμετάλλευσης. To 62% εξ' αυτών έπεσαν θύματα εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση (95% γυναίκες και 5% άνδρες), το 25% έπεσαν θύματα καταναγκαστικής εργασίας (75% άνδρες και 25% γυναίκες) και το 14% είναι θύματα άλλων εγκληματικών δραστηριοτήτων (π.χ. εμπόριο παιδιών, αφαίρεση οργάνων, κυκλώματα επαιτείας κλπ).

Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, το 68% των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων είναι γυναίκες, το 17% άνδρες, το 12% ανήλικα κορίτσια και το 3% ανήλικα αγόρια. Επίσης, τα θύματα που εντοπίστηκαν στην ΕΕ προέρχονται, κυρίως, από τα κράτη- μέλη της ΕΕ (61%), από την Αφρική (14%), την Ασία (6%) και τη Λατινική Αμερική (5%). Τα περισσότερα θύματα που εντοπίστηκαν από τα κράτη- μέλη της ΕΕ προέρχονται από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, ενώ, τα περισσότερα θύματα με υπηκοότητα τρίτων χωρών είναι από τη Νιγηρία και την Κίνα.

Επίσης, παρατηρήθηκε αύξηση του αριθμού αδειών διαμονής για τα θύματα εμπορίας ανθρώπων από τρίτες χώρες, από 703 το 2008 σε 1.196 άδειες το 2010.

Αναφορικά με τους υπόπτους για εμπόριο ανθρώπων, η ίδια μελέτη καταγράφει μείωση του αριθμού τους στην ΕΕ κατά 17%, το διάστημα 2008-2010. Το 75% των υπόπτων για εμπόριο ανθρώπων είναι άνδρες και το 84% σχετίζονται με τη σεξουαλική εκμετάλλευση.

Παρουσιάζοντας τις ανησυχητικές αυτές τάσεις, η επίτροπος, αρμόδια για θέματα εσωτερικής αγοράς, Σεσίλια Μάλμστρομ, εξέφρασε την απογοήτευσή της επειδή μόνον έξι από τα 27 κράτη- μέλη της ΕΕ (Τσεχία, Λετονία, Φινλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία και Σουηδία) έχουν μεταφέρει πλήρως στην εθνική τους νομοθεσία την ευρωπαϊκή οδηγία για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, ενώ, τρεις χώρες (Βέλγιο, Λιθουανία και Σλοβενία) την έχουν μεταφέρει μερικώς. Η προθεσμία για τη μεταφορά τής εν λόγω οδηγίας στα εθνικά δίκαια έληξε στις 6 Απριλίου 2013.

«Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι στις ελεύθερες και δημοκρατικές χώρες της ΕΕ, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι στερούνται της ελευθερίας τους και γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης και εμπορίας, με σκοπό το κέρδος. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια και η εμπορία ανθρώπων είναι γεγονός, πολύ πιο κοντινό από ό,τι νομίζουμε. Με μεγάλη απογοήτευση βλέπω ότι παρά τις ανησυχητικές τάσεις, μόνο λίγες χώρες έχουν εφαρμόσει τη νομοθεσία για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και καλώ όσες δεν το έχουν ακόμη πράξει, να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους» δήλωσε η Σουηδέζα επίτροπος.

Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία, η Επιτροπή επισημαίνει ότι καλύπτει δράσεις σε διάφορους τομείς, όπως διατάξεις του ποινικού δικαίου, της δίωξης των δραστών, την υποστήριξη των θυμάτων και τα δικαιώματά τους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και πρόληψης. Επίσης, η νέα νομοθεσία προβλέπει τη θεσμοθέτηση, σε κάθε κράτος- μέλος, ενός εθνικού εισηγητή ο οποίος θα υποβάλει εκθέσεις σχετικά με τις τάσεις, τη συλλογή στοιχείων και τη μέτρηση των επιπτώσεων της καταπολέμησης της εμπορίας ανθρώπων.

Τέλος, η Επιτροπή παρουσιάζει μία μελέτη για τα δικαιώματα των θυμάτων σωματεμπορίας, τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα θύματα και τους επαγγελματίες (μη κυβερνητικές οργανώσεις, αστυνομία, αρχές μετανάστευσης, επιθεωρητές εργασίας, συνοριακούς φύλακες, κοινωνικούς λειτουργούς και λειτουργούς υγείας) που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εμπορίας ανθρώπων. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η μελέτη αυτή θα συμβάλει στην αποτελεσματική υλοποίηση αυτών των δικαιωμάτων, βοηθώντας τις αρχές στα κράτη μέλη της ΕΕ να προσφέρουν την απαραίτητη βοήθεια και προστασία στα θύματα.