|
Η πόλη της Σκιάθου είναι ο μοναδικός οικισμός του νησιού. Είναι κτισμένη στο νοτιοανατολικό άκρο του νησιού σε έναν απάνεμο κόλπο που χωρίζει σε δύο μέρη το νησί Μπούρτζι.
Είναι σχετικά νέος οικισμός, χτισμένος το 1829-1830 στη θέση της αρχαίας πόλης, πάνω σε δύο λόφους που κείτονται στην άκρη της θάλασσας. Τον αρχαίο οικισμό είχαν ιδρύσει το 800 π.Χ.
paraliaΤο μεγάλο φυσικό λιμάνι της σημερινής πόλης, ιδανικό από την άποψη του νότιου προσανατολισμού και του σχήματός του, υπήρξε ρυθμιστικό στοιχείο της ζωής του νησίου τόσο κατά τα παλιότερα όσο και κατά τα νεότερα χρόνια.
Στη σύγχρονη Σκιάθο, τα σπίτια είναι απλά και μικρά, ως επί το πλείστον διόροφα, αμφιθεατρικά, κτισμένα το ένα πλάϊ στο άλλο και οι δρόμοι στενοί χωρίς να έχουν μια κανονική διάταξη εκτός από ελάχιστα σημεία της πόλης.
Η σκιαθίτικη λαϊκή αρχιτεκτονική, η οποία σήμερα ολοένα και χάνεται, δεν έχει απόλυτα νησιώτικο χαρακτήρα: δημιουργεί μια σύνθετη εικόνα νησιώτικου και Πηλιορείτικου χωριού, με νεοκλασσικά στοιχεία. Βέβαια όλα αυτά τα στοιχεία φιλτράρονται μέσα από την ιδιοσυγκρασία, την προτίμηση και τις ανάγκες των κατοίκων. Τα σπίτια είναι ως επί το πλείστον μικρά, χτισμένα το ένα κοντά στο άλλο, διώροφα και πέτρινα, ενώ το μόνο υλικό το οποίο χρησιμοποιείται για το βάψιμο των εξωτερικών τοίχων είναι ο ασβέστης. Συναντάμε κυρίως δύο μέρη σπιτιών: τα αγροτικά και τα αρχοντικά.
Στη σύγχρονη Σκιάθο, οι στενοί δρόμοι, οι περισσότεροι χαραγμένοι στην τύχη, είναι φτιαγμένοι από πέτρινες πλάκες.
Στο κέντρο του δρόμου, τοποθετούνται κατακόρυφα μέσα στη γη σε σχήμα ψαροκόκκαλου τέτοιες πλάκες για να διευκολύνουν την απομάκρυνση των νερών της βροχής και για να είναι πιο στέρεη η κατασκευή τους. Σε μέρη που οι δρόμοι είναι πολύ στενοί και τεθλασμένοι, οι γωνίες των σπιτιών είναι κομμένες κατά τέτοιον τρόπο ώστε να διευκολύνεται η κίνηση σ' αυτούς.
Μικρές πλατείες σχηματίζονται σε διάφορα εσωτερικά σημεία της πόλης, είτε τυχαία, είτε για να τονιστεί κάτι (π.χ. εκκλησίες, βρύσες κ.λ.π.).
|
|
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννήθηκε στη Σκιάθο στις 3 Μαρτίου του 1851 και ήταν γιος του ιερέα Αδαμάντιου Εμμανουήλ και της Αγγελικής κόρης Αλεξ. Μωραϊτίδη. Τελείωσε το δημοτικό και τις δύο πρώτες τάξεις του ελληνικού σχολείου στη Σκιάθο. Φοίτησε σε σχολείο της Σκοπέλου, του Πειραιά και τελικά πήρε απολυτήριο Γυμνασίου από το Βαρβάκειο το 1874. Το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου όμως ποτέ δεν αποφοίτησε, ενώ γράφει το πρώτο λυρικό του ποίημα για τη μητέρα του. Το 1879 δημοσιεύει το μυθιστόρημα ο "Μετανάστης" στην εφημερίδα "Νεόλογος". Το 1882 άρχισε να δημοσιεύει το μυθιστόρημά του "Οι έμποροι των Εθνών" στην εφημερίδα "Μη χάνεσαι", ενώ παράλληλα άρχισε να εργάζεται ως μεταφραστής.
papadiam_2Το 1884 άρχισε να δημοσιεύει στην "Ακρόπολη" το μυθιστόρημά του "Γυφτοπούλα", όπου από το 1892 ως το 1897 εργάζεται ως τακτικός συνεργάτης. Από το 1902 ως το 1904 μένει στη Σκιάθο απ' όπου δημοσιεύει τη "Φόνισσα". Στις 13 Μαρτίου 1908 γιορτάζεται στον "Παρνασσό" η 25ετερήδα του στα ελληνικά γράμματα, υπό την προστασία της πριγκίπισσας Μαρίας Βοναπάρτη. Αμέσως μετά επιστρέφει στην παρτίδα του όπου και μένει ως το τέλος της ζωής του. Πεθαίνει το ξημέρωμα της 3ης Ιανουαρίου του 1911 από πνευμονία. Η κηδεία του έγινε την ίδια μέρα και τον επικήδειο εκφώνησε ο Γ. Ρήγας. Στις 22 Νοεμβρίου 1912 τον τάφο του επισκέφτηκε η Μαρία Βοναπάρτη και το 1925 στήθηκε η προτομή του, έργο του Θ. Θωμόπουλου.
Η Σκιάθος παρά το γεγονός ότι ήταν μακριά από το κέντρο των επιχειρήσεων και αποτελούσε εύκολη λεία για τον τούρκικο στόλο, σύντομα τάχτηκε υπέρ της ελληνικής επανάστασης.
Την εποχή εκείνη διέθετε έναν ικανό αριθμό εξοπλισμένων πλοίων με γυμνασμένα πληρώματα από τους προηγούμενους θαλάσσιους αγώνες των οπλαρχηγών του Ολύμπου στους οποίους μέχρι το 1816 είχε λάβει μέρος.
Έτσι τα Σκιαθίτικα πλοία βοήθησαν πολύ τον Αγώνα.
Την εποχή εκείνη βρήκαν καταφύγιο στη Σκιάθο πολλοί πρόσφυγες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους, όταν έσβησαν τα επαναστικά κινήματα στα μέρη αυτά.
Σε 30.000 περίπου υπολογίζονται οι πρόσφυγες από τα χωριά του Πηλίου, του Ολύμπου, την Εύβοια, την Ήπειρο που ζήτησαν καταφύγιο στις Β. Σποράδες.
Η συγκέντρωση όμως τόσο πολλών ανθρώπων σ' ένα τόσο μικρό μέρος δημιούργησε προβλήματα στέγασης και διατροφής και καθώς υπήρχαν και οπλισμένοι μεταξύ τους δεν άργησε να διασαλευτεί η τάξη και να επικρατήσει αναρχία.
Το αποτέλεσμα ήταν το νησί να ταλαιπωρηθεί για χρόνια από πράξεις βίας και λεηλασίας, των λιάπηδων κυρίως, οι οποίοι παρέμειναν στη Σκιάθο και όταν ακόμα οι περισσότεροι πρόσφυγες ξαναγύρισαν στις πατρίδες τους ή εγκαταστάθηκαν σ' άλλα πιο κατάλληλα μέρη.
Το 1823 οι Τούρκοι έκαναν απόπειρα να την ξαναπάρουν μα αποδεκατίστηκαν.
Το 1829 μετά την υπογραφή του Πρωτόκολλου του Λονδίνου με το οποίο ιδρυόταν ελληνικό κράτος, υποτελές όμως στους Τούρκους, οι Σκιαθίτες εγκατέλειψαν το Κάστρο και εγκαταστάθηκαν πάλι στο λιμάνι, εκεί που ήταν η αρχαία πόλη Σκιάθος.
|
